Gerbils, ook wel bekend als renmuizen of woestijnratten, behoren tot de onderfamilie Muridae, een diverse knaagdierfamilie waar ook muizen, hamsters en ratten deel van uitmaken. Deze dieren zijn nauw verwant aan muizen en ratten en zijn van nature te vinden in droge steppegebieden en halfwoestijnen. In deze ruige omgevingen, waar veel andere dieren niet kunnen overleven, hebben gerbils minder natuurlijke vijanden. De roofdieren die wel in hun habitat voorkomen, zoals slangen en roofvogels, vormen doorgaans geen groot probleem, omdat gerbils door hun springvermogen snel kunnen ontsnappen.
Aangepast aan extreme leefomstandigheden
Door natuurlijke selectie hebben gerbils zich aangepast aan extreme leefomstandigheden. Ze kunnen zowel hete als koude, en vooral droge gebieden overleven. Sommige soorten bouwen uitgebreide gangenstelsels met nooduitgangen en nestkamers. Hier slapen ze tijdens de heetste en koudste momenten van de dag. Gerbils kunnen bovendien water in hun vetlagen opslaan, hebben zelden de behoefte om te urineren en produceren droge ontlasting. Hoewel ze bestand zijn tegen hun barre omgeving, kunnen gerbils niet tegen grote temperatuurwisselingen. In hun ondergrondse holen blijft de temperatuur stabiel, wat helpt om te overleven.
Verschillende gerbilsoorten
De Mongoolse gerbil is de bekendste en meest gehouden soort, maar er bestaan tientallen andere soorten. Zo zijn er de Dikstaartgerbil, de Pluimstaartgerbil, de Bleke of Egyptische gerbil, de Negevgerbil, de Sundevallgerbil en de Perzische gerbil. Elk van deze soorten heeft zijn eigen karakteristieken en gedragingen. Echter in Nederland is de positieflijst (huisdierenlijst) van kracht en zijn slechts enkele gerbilsoorten toegestaan. Dit zijn de Mongoolse gerbil. de Algerijnse gerbil, de Bleke gerbil, de Dwergrenmuis, de Grote Egyptische renmuis, de Harrington's gerbil en de Noordafrikaanse renmuis. Echter, alleen de Mongoolse gerbil is gedometiceerd en goed als huisdier te houden. De overige toegestaande gerbilsoorten heb je specialistische kennis nodig, zijn complex in het houden en zijn ook nauwelijks te krijgen. De Harrington's gerbil is relatief zo onbekend dat deze soort niet eens als huisdier gehouden wordt. Daarom gaat deze website dan ook veelal over de Mongoolse gerbil.
De Mongoolse gerbil leeft bijvoorbeeld in familiegroepen en is overdag vaak actief. In het wild vormen ze groepen bestaande uit een paartje en hun nakomelingen. Zodra de jongen een maand of zes oud zijn, verlaten ze de groep om hun eigen territorium en partner te zoeken.
De Dikstaartgerbil daarentegen leeft solitair en kan niet in groepen worden gehouden. Ze heeft een korte, dikke staart, terwijl andere gerbilsoorten juist lange staarten hebben. Deze gerbilsoort werd in Nederland geregeld als huisdier gehouden. Echter, vreemd genoeg zijn zij door de Nederlandse overheid ongeschikt bevonden en is het vanaf 1 juli 2024 verboden om deze soort te fokken.
Overdag en ’s nachts actief
In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, zijn gerbils geen nachtdieren. Ze passen hun activiteit aan op het moment van de dag; overdag slapen ze tijdens de warmste uren, en ’s nachts juist in de koudste uren. Daardoor zijn ze gedurende verschillende momenten op de dag actief.
Gerbils als huisdieren
Over het algemeen zijn gerbils vriendelijke en nieuwsgierige dieren die zelden bijten. Toch zijn het geen knuffeldieren, ze worden liever niet vastgepakt. Ze vinden het vaak wel prettig om op een hand te zitten en om voer aan te nemen. Vooral de Mongoolse gerbil kan wat tammer worden als zij van jong af aan gesocialiseerd worden. Qua voeding hebben gerbils weinig nodig; hun darmen zijn ingesteld op een bescheiden dieet en te veel groenten of fruit kan schadelijk zijn. Door hun lage vochtbehoefte en minimale urineproductie hoeven hun verblijven minder vaak schoongemaakt te worden dan bijvoorbeeld die van muizen of ratten. Hierdoor zijn ze ook aanzienlijk minder geurend.
Foto's Mongoolse gerbils
Hieronder kan je verschillende foto's zien van Mongoolse gerbils. Deze foto's zijn bij de fokster Alice Langeveld gemaakt. Klik op één van de pijltjes voor de volgende foto.
